เข้าใจโรคมะเร็งเต้านม
ข้อมูลในหน้านี้อาจช่วยให้ท่านเข้าใจเกี่ยวกับการวินิจฉัยโรคมะเร็งเต้านมและสิ่งที่กำลังเกิดขึ้นกับร่างกายของท่านได้ดียิ่งขึ้นและอาจช่วยในการตัดสินใจในเรื่องที่สำคัญร่วมกับแพทย์ของท่าน
รู้จักมะเร็งเต้านม ระยะต่างๆ และการรักษา
ข้อมูลในหน้านี้อาจช่วยให้ท่านเข้าใจเกี่ยวกับการวินิจฉัยโรคมะเร็งเต้านมและสิ่งที่กำลังเกิดขึ้นกับร่างกายของท่านได้ดียิ่งขึ้นและอาจช่วยในการตัดสินใจในเรื่องที่สำคัญร่วมกับแพทย์ของท่าน
มะเร็งเต้านม คืออะไร
มะเร็งเต้านมเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของเซลล์ปกติและพัฒนากลายเป็นเนื้องอก ซึ่งอาจเกิดขึ้นในบริเวณต่างๆ ของเต้านม เช่น ต่อมที่ผลิตนํ้านม ท่อที่ลำเลียงนํ้านมไปยังหัวนม หรือบริเวณเนื้อเยื่ออื่นๆ
หากคนในครอบครัวมีประวัติเป็นโรคมะเร็งเต้านม รวมถึงมีการกลายพันธุ์ของยีนแต่กำเนิด ก็อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งเต้านมได้
การตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมเป็นประจำ เช่น การตรวจเต้านมด้วยการคลำ การตรวจด้วยอัลตราซาวด์ อาจช่วยให้สามารถตรวจพบมะเร็งเต้านมตั้งแต่เนิ่นๆ และทำการรักษาได้ทันท่วงที
มะเร็งเต้านม มีกี่ระยะ
ข้อมูลจากสถาบันมะเร็งแห่งชาติ ประเทศสหรัฐอเมริกา (National Cancer Institute, NCI)
มะเร็งเต้านม สามารถแบ่งระยะได้โดยใช้เกณฑ์ของ 3 ระบบร่วมกัน ได้แก่ ระบบทีเอ็นเอ็ม (TNM system) ระบบการแบ่งเกรด (grade system) และระบบชนิดย่อยของโรคมะเร็งเต้านม
ระบบ TNM จะแบ่งระยะมะเร็งเต้านมโดยการพิจารณาจากเนื้องอก (T) ต่อมนํ้าเหลือง (N) และ การแพร่กระจายไปยังส่วนอื่นๆ ของร่างกาย (M)
TNM ย่อมาจาก
• เนื้องอก (tumor, T): ขนาดและตำแหน่งของเนื้องอก
• ต่อมนํ้าเหลือง (lymph node, N): ขนาดตำแหน่ง และจำนวนของต่อมนํ้าเหลืองที่มะเร็งลุกลามไป
• การแพร่กระจาย (metastasis, M): การแพร่กระจายของมะเร็งไปยังส่วนอื่นๆ ของร่างกาย
ระบบการแบ่งเกรดจะแบ่งตามลักษณะของเนื้องอก โดยขึ้นอยู่กับความผิดปกติของเซลล์มะเร็งและเนื้อเยื่อที่มองเห็นภายใต้กล้องจุลทรรศน์ ประกอบกับแนวโน้มที่เซลล์มะเร็งจะเจริญเติบโตและแพร่กระจายได้รวดเร็วแค่ไหน โดยมี 3 เกรดที่เป็นไปได้ดังนี้
• เกรด 1: เซลล์มะเร็งที่มีการเจริญเติบโตช้า และมีโอกาสเป็นมะเร็งลุกลามต่ำ
• เกรด 2: เซลล์มะเร็งที่มีการเจริญเติบโตเร็วกว่าเกรด 1 แต่ช้ากว่าเกรด 3
• เกรด 3: เซลล์มะเร็งที่มีการเจริญเติบโตเร็ว และมีโอกาสเป็นมะเร็งลุกลามสูง
การตรวจตัวรับบนเนื้อเยื่อที่ตัดส่งตรวจถูกนำมาใช้เพื่อตรวจหาว่าเซลล์มะเร็งเต้านม มีตัวรับบางชนิดหรือไม่ ผลการตรวจเหล่านี้จะให้ข้อมูลสำหรับการเลือกวิธีการรักษาสำหรับโรคมะเร็งเต้านม จะประกอบด้วยตัวรับชนิดต่างๆ ดังต่อไปนี้
• ตัวรับฮอร์โมนเอสโตรเจน (estrogen receptor, ER): หากเซลล์มะเร็งเต้านมมีตัวรับฮอร์โมนเอสโตรเจน เซลล์มะเร็งจะเรียกว่า มีตัวรับฮอร์โมนเอสโตรเจนเป็นบวก (ER+) หากเซลล์มะเร็งเต้านมไม่มีตัวรับฮอร์โมนเอสโตรเจน เซลล์มะเร็งนั้นจะเรียกว่า มีตัวรับฮอร์โมนเอสโตรเจนเป็นลบ (ER-)
• ตัวรับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน (progesterone receptor, PR): หากเซลล์มะเร็งเต้านมมีตัวรับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน เซลล์มะเร็งนั้นจะเรียกว่า มีตัวรับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนเป็นบวก (PR+) หากเซลล์มะเร็งเต้านมไม่มีตัวรับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน เซลล์มะเร็งนั้นจะเรียกว่า มีตัวรับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนเป็นลบ (PR-)
• ตัวรับเฮอร์ทู (human epidermal growth factor type 2 receptor, HER2/neu หรือ HER2): หากเซลล์มะเร็งเต้านมมีจำนวนของตัวรับเฮอร์ทู มากกว่าปกติบนพื้นผิวเซลล์ เซลล์มะเร็งนั้นจะเรียกว่า มีตัวรับเฮอร์ทูเป็นบวก (HER2+) หากเซลล์ มะเร็งเต้านมมีจำนวนของตัวรับเฮอร์ทู บนพื้นผิวเซลล์เป็นปกติ เซลล์มะเร็งนั้น จะเรียกว่า มีตัวรับเฮอร์ทูเป็นลบ (HER2-) มะเร็งเต้านมชนิดที่มีตัวรับเฮอร์ทูเป็นบวก (HER2+) อาจเจริญเติบโตได้รวดเร็วกว่า และอาจมีแนวโน้มที่จะแพร่กระจายไปยังส่วนอื่นๆ ของร่างกายมากกว่า
• มีตัวรับทั้งสามชนิด (triple positive): หากเซลล์มะเร็งเต้านมมีทั้งตัวรับฮอร์โมนเอสโตรเจน ตัวรับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน และมีตัวรับเฮอร์ทู จำนวนมากกว่าปกติ เซลล์มะเร็งนั้นจะเรียกว่า มีตัวรับทั้งสามชนิด
• ไม่มีตัวรับทั้งสามชนิด (triple negative): หากเซลล์มะเร็งเต้านมไม่มีทั้งตัวรับฮอร์โมนเอสโตรเจน ตัวรับฮอร์โมน โปรเจสเตอโรน และไม่มีตัวรับตัวรับเฮอร์ทู ในจำนวนมากกว่าปกติ เซลล์มะเร็งนั้นจะเรียกว่า ไม่มีตัวรับทั้งสามชนิด
วิดีโอขั้นตอนและวิธีการรักษามะเร็งเต้านม
EP 1
ทำความรู้จักมะเร็งเต้านมเบื้องต้น
มะเร็งเต้านมชนิดต่างๆ การวินิจฉัย และการรักษา
EP 2
การผ่าตัดมะเร็งเต้านม
วิธีการการผ่าตัดมะเร็งเต้านมแบบต่างๆ
โปรดสอบถามแพทย์ของท่าน
เกี่ยวกับระยะของมะเร็งเต้านมของท่าน
เนื่องจากมีหลายปัจจัยที่ช่วยกำหนดระยะของมะเร็งเต้านม จึงมีการใช้ปัจจัยต่างๆ หลายอย่างรวมกันเพื่อกำหนดระยะของโรคมะเร็ง บางคนอาจเป็นมะเร็งเต้านมในระยะเดียวกัน แต่มีปัจจัยอื่นที่แตกต่างกัน ซึ่งอาจส่งผลต่อการรักษาได้ ดังนั้นจึงควรปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับวิธีการกำหนดระยะของโรคมะเร็งเต้านมของท่าน เพื่อวางแผนการรักษาที่ดีที่สุดสำหรับท่าน
References:
รู้จักมะเร็งเต้านม.
https://www.gj.mahidol.ac.th/main/knowledge-2/breast-cancer/. Accessed January 10, 2024.
รู้ลึกวิธีการรักษามะเร็งเต้านม.
https://www.siphhospital.com/th/news/article/share/breast-cancer-treatment. Accessed January 10, 2024.
Breast cancer.
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/breast-cancer#:~:text=Overview,producing%20lobules%20of%20the%20breast. Accessed January 10, 2024.
Breast cancer.
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/breast-cancer/symptoms-causes/syc-20352470. Accessed January 10, 2024.
Breast Cancer.
https://www.cancer.org/cancer/types/breast-cancer.html. Accessed January 10, 2024.
บทความอื่นๆ
TH-OBR-00011 10/2023
ความร่วมมือ
