เข้าใจมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ
ข้อมูลในหน้านี้อาจช่วยให้ท่านเข้าใจเกี่ยวกับการวินิจฉัยโรคมะเร็งกระเพาะปัสสาวะและสิ่งที่กำลังเกิดขึ้นกับร่างกายของท่านได้ดียิ่งขึ้นและอาจช่วยในการตัดสินใจในเรื่องที่สำคัญร่วมกับแพทย์ของท่าน
ทำความรู้จัก
มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ
ข้อมูลในหน้านี้อาจช่วยให้ท่านเข้าใจเกี่ยวกับการวินิจฉัยโรคมะเร็งกระเพาะปัสสาวะและสิ่งที่กำลังเกิดขึ้นกับร่างกายของท่านได้ดียิ่งขึ้นและอาจช่วยในการตัดสินใจในเรื่องที่สำคัญร่วมกับแพทย์ของท่าน
มะเร็งกระเพาะปัสสาวะคืออะไร
มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ เป็นมะเร็งในระบบทางเดินปัสสาวะที่พบได้บ่อยที่สุด พบได้บ่อยในผู้ชายอายุ 50-70 ปี และพบได้บ่อยในผู้ชายมากกว่าผู้หญิง เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของเซลล์เนื้อเยื่อในกระเพาะปัสสาวะ ทำให้เกิดเป็นเซลล์มะเร็ง โดยมะเร็งเยื่อบุผนังภายในกระเพาะปัสสาวะ (urothelial carcinoma) หรือมะเร็งชนิดเซลล์ทรานซิชัน (transitional cell carcinoma) เป็นโรคมะเร็งกระเพาะปัสสาวะชนิดที่พบได้บ่อยที่สุด
มะเร็งเยื่อบุผนังภายในกระเพาะปัสสาวะมีจุดกำเนิดในเซลล์ซึ่งอยู่ในเนื้อเยื่อชั้นในสุดของกระเพาะปัสสาวะ เซลล์เหล่านี้สามารถยืดออกได้เมื่อกระเพาะปัสสาวะเต็มและสามารถหดตัวได้เมื่อกระเพาะปัสสาวะว่าง โรคมะเร็งกระเพาะปัสสาวะส่วนใหญ่มีจุดกำเนิดในเซลล์ทรานซิชัน
นอกจากนี้ ยังมีมะเร็งกระเพาะปัสสาวะชนิดอื่นๆ ซึ่งพบได้น้อยกว่า ได้แก่
• ชนิดสเควมัสเซลล์คาร์ซิโนมา (squamous cell carcinoma): มีจุดกำเนิดที่เยื่อบุกระเพาะปัสสาวะ เกิดจากการระคายเคืองหรือการอักเสบ
• ชนิดอะดีโนคาร์ซิโนมา (adenocarcinoma): มีจุดกำเนิดในเซลล์แกลนดูลาร์
• ชนิดเซลล์ขนาดเล็ก (small cell carcinoma): มะเร็งมีจุดกำเนิดในเซลล์ที่คล้ายเซลล์ประสาท ซึ่งเรียกว่า เซลล์นิวโรเอนโดครีน
• ชนิดซาร์โคมา (sarcoma): มะเร็งที่มีจุดกำเนิดในไขมันหรือกล้ามเนื้อของกระเพาะปัสสาวะ
ระยะต่างๆ ของมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ
ข้อมูลจากสถาบันมะเร็งแห่งชาติ ประเทศสหรัฐอเมริกา (National Cancer Institute, NCI)
ข้อมูลด้านล่างนี้อิงจากข้อมูลต้นฉบับที่ตีพิมพ์เผยแพร่โดยสถาบันมะเร็งแห่งชาติ ประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งเป็นหน่วยงานหลักของรัฐบาลด้านการวิจัยเกี่ยวกับโรคมะเร็ง และมีจุดประสงค์เพื่อให้คำแนะนำทั่วไป ใช้ข้อมูลนี้เพื่อพูดคุยกับแพทย์ของท่านเกี่ยวกับระยะของโรคมะเร็งกระเพาะปัสสาวะที่ท่านเป็นอยู่
มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ แบ่งออกเป็น 5 ระยะ (stage) ตั้งแต่ระยะที่ 0 ถึง 4 โดยระยะที่ 4 เป็นระยะที่รุนแรงที่สุด บางระยะยังสามารถแบ่งออกเป็นระยะย่อย (A หรือ B) อีกด้วย
ในระยะที่ 0 พบเซลล์ที่ผิดปกติในเนื้อเยื่อบุด้านในของกระเพาะปัสสาวะ เซลล์ที่ผิดปกติเหล่านี้อาจกลายเป็นเซลล์มะเร็งและแพร่กระจายไปยังเนื้อเยื่อปกติที่อยู่ใกล้เคียง มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ ระยะที่ 0 ซึ่งเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า มะเร็งกระเพาะปัสสาวะที่ไม่ลุกลามเข้าชั้นกล้ามเนื้อ แบ่งออกเป็นระยะที่ 0a และ 0is โดยขึ้นอยู่กับชนิดของเนื้องอกดังต่อไปนี้
ในระยะที่ 1 (เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า มะเร็งกระเพาะปัสสาวะชนิดไม่ลุกลามเข้าชั้นกล้ามเนื้อ) มะเร็งได้ก่อตัวขึ้นและแพร่กระจายไปยังชั้นของเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน ที่อยู่ถัดจากเยื่อบุผิวด้านในของกระเพาะปัสสาวะ ซึ่งหมายความว่า มะเร็งไม่ได้เจริญเติบโตเข้าไปในผนังกล้ามเนื้อ
ในระยะที่ 2 มะเร็งได้แพร่กระจายไปยังชั้นของเนื้อเยื่อกล้ามเนื้อของกระเพาะปัสสาวะ
ระยะที่ 3 แบ่งออกเป็นระยะที่ 3A และ 3B
ในระยะที่ 3A
• มะเร็งลุกลามจากกระเพาะปัสสาวะไปยังชั้นไขมันรอบๆ กระเพาะปัสสาวะ และอาจแพร่กระจายไปยังอวัยวะสืบพันธุ์ (ต่อมลูกหมาก ต่อมสร้างนํ้าเลี้ยงอสุจิ มดลูกหรือช่องคลอด) และมะเร็งไม่ได้แพร่กระจายไปยังต่อมนํ้าเหลือง
หรือระยะที่ 3A อาจจะเป็น
• มะเร็งลุกลามจากกระเพาะปัสสาวะไปยังต่อมนํ้าเหลือง 1 ต่อม ในเชิงกราน ซึ่งไม่ได้อยู่ใกล้กับหลอดเลือดแดงกระดูกปีกสะโพก (iliac arteries) (หลอดเลือดแดงหลักจะอยู่ในเชิงกราน)
ในระยะที่ 3B
• มะเร็งลุกลามจากกระเพาะปัสสาวะไปยังต่อมนํ้าเหลืองในเชิงกราน มากกว่า 1 ต่อม ซึ่งไม่ได้อยู่ใกล้กับหลอดเลือดแดงกระดูกปีกสะโพก (iliac arteries) หรือพบอย่างน้อย 1 ต่อมที่อยู่ใกล้กับหลอดเลือดแดงกระดูกปีกสะโพก (iliac arteries)
มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ ระยะที่ 4 หรือ มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ ระยะสุดท้าย แบ่งออกเป็นระยะที่ 4A และ 4B
ในระยะที่ 4A
• มะเร็งได้แพร่กระจายจากกระเพาะปัสสาวะไปยังผนังช่องท้องหรือเชิงกราน หรือระยะที่ 4A อาจจะเป็น
• มะเร็งได้แพร่กระจายไปยังต่อมนํ้าเหลืองที่อยู่เหนือหลอดเลือดแดงกระดูกปีกสะโพก (iliac arteries) (หลอดเลือดแดงหลักจะอยู่ในเชิงกราน)
ในระยะที่ 4B
• มะเร็งได้แพร่กระจายไปยังส่วนอื่นๆ ของร่างกาย เช่น ปอด กระดูก หรือตับ
References:
มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ เพราะอะไรจึงเกิด.
https://www.siphhospital.com/th/news/article/share/bladder-cancer. Accessed January 10, 2024.
Bladder cancer.
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/bladder-cancer/symptoms-causes/syc-20356104. Accessed January 10, 2024.
What Is Bladder Cancer?
https://www.cancer.gov/types/bladder. Accessed January 10, 2024.
What Is Bladder Cancer?
https://www.cancer.org/cancer/types/bladder-cancer/about/what-is-bladder-cancer.html. Accessed January 10, 2024.
บทความอื่นๆ
TH-OBD-00004 10/2023
ความร่วมมือ
